Lees hier de column waarmee Floor Rusman De Nieuwe Mecenas inleidde:
Laat ons. Dat zongen de duizenden kunstenaars en kunstliefhebbers die zich afgelopen november op het Leidseplein hadden verzameld voor de Schreeuw om Cultuur. Laat ons. Een opmerkelijke kreet, die zowel zou kunnen betekenen ‘overheid, geef gewoon de volle mep subsidie zonder je verder te bemoeien met de kunstsector’ als ‘laat die subsidies maar zitten, we regelen het zelf wel’. Wanneer de zingende massa het laatste had bedoeld, was er geen probleem geweest. Natuurlijk gaat het om het eerste: de kunstsector wil met rust gelaten worden, maar wel genoeg geld blijven ontvangen. Door de bezuinigingen van 200 miljoen zijn veel kunstenaars en kunstinstellingen ineens niet meer zeker van hun inkomsten.
En nog een verslag van De Nieuwe Mecenas, ditmaal van de website cultuurbewust.nl:
Door Simone van Saarloos
19 mei 2011
‘Hij of zij wil geen gaten vullen, maar handelen uit liefde,’ stelt Sigrid Hemels, deskundige op het gebied van het kunstmecenaat in een debat over De Nieuwe Mecenas. Dit debat werd georganiseerd door het jongerencollectief HappyChaos. Die gaten creëert de overheid door te bezuinigen op kunst en handelen uit liefde vormt het noodzakelijke verwantschap tussen de mecenas en de kunst die hij of zij steunt.
Theo Schuyt, hoogleraar filantropie aan de VU en eveneens te gast in debatcentrum De Nieuwe Liefde, geeft nog een andere reden om het mecenaat nieuw leven in te blazen: ‘Geld geven is psychisch heel gezond, je wordt er vrolijk van.’ De directeur van het Gemeentemuseum in Den Haag, Benno Tempel, waarschuwt dat er ook giften in natura (lees: kunstwerken) worden geschonken. Hemels voegt daar slinks aan toe: ‘Soms ook giften waar het museum ongemakkelijk van wordt [lees: lelijke kunst].’ Gegniffel in de zaal, die volzit met studenten en jonge kunstliefhebbers.
Na het debat, dat meer een goed gesprek vormt omdat de gasten het grotendeels met elkaar eens zijn (er zouden meer mecenassen en minder domme bezuinigingen moeten komen/zijn), geven de meeste jongeren aan dat zij de kunsten later best willen steunen. Mits ze zelf genoeg verdienen natuurlijk.
Zoals beloofd hebben het geld dat jullie vrijdag zo vrijgevig aan de kunstenaars hebben gegeven gedoneerd aan het Red Light Radio-project op voordekunst.nl. Een zeer divers internet-radiostation dat opereert vanaf de Wallen. Via voordekunst proberen ze geld in te zamelen om ook over de ether uit te kunnen zenden. In totaal is er afgelopen vrijdag €340 geschonken. Een beetje karig bedrag; er werd meer dan vier keer zoveel uitgegeven aan drank. Blijf werken aan je eigen mecenaat!
Voor iedereen die er niet bij was en de mensen die nog even willen nagenieten van vrijdag zijn hier de foto’s van De Nieuwe Mecenas in De Nieuwe Liefde. Voor de liefhebber zijn ze ook terug te vinden op onze facebook-pagina.
Terwijl wij voldaan nagenieten van De Nieuwe Mecenas hier alvast een verslag van de avond door Robin van Wechem.
15 mei 2011.
Wie wil er nog voor kunst betalen nu de overheid bezuinigt? De eigenzinnige chaoten van happyChaos organiseerden een zoektocht naar de nieuwe mecenas, beschermheer van de kunsten. In debatcentrum De Nieuwe Liefde in Amsterdam lieten ze vrijdagavond vier deskundigen met elkaar discussiëren maar stelden ook de rol van het publiek centraal. Kiezen tussen kunst en bier bleek nog niet zo gemakkelijk.
Groendienst
“Een museum is als de groendienst, het onderhoudt een collectieve voorziening, beheert het eigendom van de overheid,” zegt Benno Tempel, directeur van het Gemeentemuseum Den Haag. “De term subsidie is daarom nogal verwarrend. Eigenlijk zouden musea – net als groendiensten – de overheid een rekening moeten sturen voor hun diensten.” Hoogleraar Fiscaal Recht aan de Erasmus Universiteit en fiscalist bij advocatenkantoor Allen&Overy Sigrid Hemels stemt daarmee in: “Musea krijgen geen giften voor de boekhouding of de beveiliging maar maken die kosten wel.”
De Nieuwe Liefde is verbouwd, het podium staat klaar, soundcheck gedaan, kunstenaars opgesteld. Alles is in afwachting van de Nieuwe Mecenas. We zijn uitverkocht, maar er wordt nog een laatste kaartje per opbod verkocht. Grijp je kans en om de mecenas van happyChaos te worden breng je bod uit op dit kaartje!
De zaal is open vanaf 19:30. Het programma begint om 20:00.
Tot vanavond!
Nog één dag en dan is het zo ver. Morgen presenteert happyChaos De Nieuwe Mecenas. Alle kaarten zijn al verkocht en wij hebben er heel veel zin. Schraap snel je spaarcenten bij elkaar om morgen zelf de mecenas te kunnen zijn! Terwijl de laatste voorbereidingen worden getroffen om te zorgen dat alles morgen soepel verloopt kun je hier al een voorproefje krijgen van de band die de avond afsluit. De single is deze week uitgekomen, zie hier de bijbehorende clip.
Wie ons volgt op Facebook zal al het een en ander gemerkt hebben: we hebben dit weekend een aantal crowd funding initiatieven de revue laten passeren. Hier staan ze nog een keer op een rijtje.
Schrijvers onder ons kunnen delen van hun ongepubliceerde manuscripten op TenPages zetten om geld in te zamelen voor de publicatie van hun boek.
Sellaband.com bestaat al enige tijd en biedt bands een podium om fans te verzamelen en de productie van nieuwe muziek te financieren. De oprichter van Sellaband heeft sinds kort ook een speciale pagina voor Afrikaanse muziek opgezet: Africaunsigned.com
Een ander interessant voorbeeld van crowd funding dat we voorbij zagen komen is hier na te lezen. Het Louvre haalde via een donatie actie geld op voor de aankoop van Cranach’ De drie gratiën.
Niet alleen in de kunsten wordt crowd funding toegepast. De Universiteit van Maastricht introduceerde met Project Ufund de mogelijkheid om wetenschappelijk onderzoek via crowd funding te financieren.
Emphas.is biedt de dienst aan voor fotojournalisten. Hierbij rijst –eerder nog dan bij de andere projecten- de vraag in hoeverre het gewenst is dat het publiek hier invloed op heeft. Journalistiek is bij uitstek een beroep dat onafhankelijk beoefent zou moeten worden. Maar deze site maakt wellicht reportages mogelijk waar anders geen geld voor zou zijn.
Internationaal is Kickstarter nog steeds een van de grootste websites voor crowd funding. Zo heeft fotograaf Spencer Tunick, bekend van zijn grote installaties met naakte mensen, van de week een oproep gedaan om een project van hem te financieren.
In het kader van de overheidsbezuinigingen is de laatste een interessante: Eind 2011 willen de gezamenlijke rijkscultuurfondsen een nieuwe landelijke crowdfunding site hebben opgezet. Lees hier over de Mondriaan Stichting.
Hier tenslotte de laatste sprekers op het programma. Floor Rusman, Eva Rovers en onze gastvrouw Sophie Derkzen.
De avond zal geopend worden met een column van Floor Rusman (1986). Floor doet de onderzoeksmaster geschiedenis aan de UvA en was actief bij happyChaos. De afgelopen jaren had zij een maandelijkse column in studentenblad Babel. Daarnaast publiceerde zij stukken in nrc.next, op VPRO Dorst en in de bundel Wat we missen kunnen. Haar essay over de conservatieve Amerikaanse schrijfster en filosofe Ayn Rand werd genomineerd voor de Essayprijs Academische Boekengids en Vrij Nederland 2011.
Eva Rovers, kunsthistorica en biografe van Helene Kröller-Müller, zal na de pauze een lezing geven over deze oude mecenas en zo het mecenaat in Nederland in een historisch perspectief plaatsen. Kröller-Müller (1869-1939) was een van onze grootste mecenassen. Afkomstig uit een vermogende familie en getrouwd met de succesvolle Nederlandse zakenman Anton Kröller, bezat ze een groot vermogen. Nadat zij op latere leeftijd geïnteresseerd raakte in de kunsten legde ze een bijzondere collectie moderne kunst aan. Bij haar overlijden schonk zij haar volledige collectie aan de staat. In haar naam werd het Krüller-Möller Museum opgericht. Hopelijk kan zij als inspiratie dienen voor een nieuwe generatie mecenassen.
Sophie Derkzen (1984) zal 13 mei onze gastvrouw zijn. Ze is een van de jongste redacteuren van weekblad Vrij Nederland waar ze terecht kwam na een interessante combinatie van een studie geschiedenis, twee jaar aan de Toneelacademie en een master journalistiek. Ze presenteerde eerder al evenementen voor BKB.
Hieronder kun je al een mooi overzicht vinden van de kunstenaars die de kunstmarkt zullen bevolken tijdens het tweede deel van de avond. Nu presenteren we de deskundigen en betrokkenen die tijden het eerste deel van de avond met elkaar in debat zullen gaan over de toekomst van het Nederlandse mecenaat:
Roy Cremers (1983) is oprichter en projectmanager van de website voordekunst.nl, stafmedewerker bij het Amsterdams Fonds voor de Kunst en werkzaam bij fotografiemuseum Foam in Amsterdam. Cremers studeerde Kunstgeschiedenis en Communicatie- en Informatiewetenschappen aan de Vrije Universiteit Amsterdam en sloot zijn opleiding af met het ‘Talent Ontwikkelings Programma’ aan de Baak. Dit is een intensief programma waarbij managementvaardigheden en persoonlijke effectiviteit centraal staan. Na zijn opleiding startte Cremers met pers en PR voor het Stedelijk Museum Amsterdam, hierna werkte hij bij Foam en het Amsterdam Fonds voor de Kunst. In 2009 kwam hij met het idee om een zogenaamd ‘crowdfunding’ platform op te zetten binnen de Nederlandse kunstwereld. Dit idee werd werkelijkheid en op 22 september 2010 werd voordekunst.nl opgericht.
Theo Schuyt is hoogleraar Filantropische Studies aan de Vrije Universiteit Amsterdam en voorzitter van het European Research Network on Philanthropy. Schuyt onderzoekt al meer dan 15 jaar hoe Nederland ‘geeft’. Dit doet hij onder andere als initiator en projectleider van het project ‘Geven in Nederland’ waar het geefgedrag van huishoudens, individuen, fondsen, bedrijven en goede-doelen-loterijen in kaart wordt gebracht. De resultaten van het onderzoek worden elke twee jaar gepubliceerd in een boek.
Benno Tempel (1972) is sinds 1 januari 2009 directeur van het Gemeentemuseum Den Haag (vermaard vanwege de collectie Mondriaans). Tempel studeerde kunstgeschiedenis aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Na zijn studie begon hij als gastconservator in het Dordrechts Museum. Hierna werd hij assistent-conservator in het Van Gogh-museum, verbond hij zich als wetenschappelijk medewerker aan het Rijksmuseum en was hij conservator van tentoonstellingen aan de Kunsthal Rotterdam. Ondanks zijn jonge leeftijd heeft Tempel dus al een indrukwekkende loopbaan!
Sigrid Hemels (1973) is hoogleraar Fiscaal Recht aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Daarnaast is zij verbonden als fiscalist aan het Amsterdamse advocatenkantoor Allen & Overy LLP. Op de universiteit behandelt Hemels onder andere onderzoeksthema’s over de fiscale kant van kunst en cultuur. Over dit onderwerp publiceert zij ook. In oktober 2010 kwam het boekje ‘Mecenaat en Fiscus’ uit, dat Hemels samen met de oud-staatssecretaris van Financiën, Ferdinand Grapperhaus heeft geschreven. In het boek wordt gesteld dat ook in tijden van economische krapte de overheid een (fiscale) rol heeft bij de ondersteuning van het mecenaat. Hiernaast geeft Hemels ook lezingen over dit onderwerp voor zowel fiscalisten als niet-fiscalisten. Kortom: Sigrid Hemels is geknipt als deskundige op het gebied van het kunstmecenaat.
Het debat wordt geleid door Leonard Ornstein (1955). Hij is een politiek journalist, bekend van Vrij Nederland, de Volkskrant en het televisieprogramma Netwerk. Hij studeerde sociologie aan de Universiteit van Utrecht waar hij in 1982 zijn doctoraal haalde. Na zijn studie begon Ornstein als economisch redacteur bij Het Parool, waarna hij overstapte op het weekblad Vrij Nederland. Als (co-) auteur schreef hij enkele boeken over onder ander de PvdA, Frits Bolkestein en het Midden Oosten-conflict. Leonard Ornstein heeft veelvuldig debatten geleid over diverse politieke, maatschappelijke en actuele onderwerpen. In december leidde hij nog met veel succes het debat tijdens een happyChaos-café over de bezuinigingen in het hoger onderwijs.