happyChaos bezocht vorige week het Grote Media Theater in de Stadsschouwburg Amsterdam. Chaoot Chiem wil daar graag nog iets over kwijt.
Het was woensdagavond 9 mei en op het programma stond een avond over de versnelling van nieuws en de almaar groeiende informatiestroom. ’Snel, sneller, snelst’. Een serie grote namen uit de journalistiek stond klaar om het podium te betreden terwijl de grote zaal van de Stadsschouwburg verrassend leeg bleef.
De avond begon met een diagnose. Een zevenkoppig mannen-panel constateerde dat de race om het nieuws veel van de traditionele reportages en diepte-artikelen laat verzuipen. Mensen gaan tegenwoordig niet meer zitten om de krant door te nemen, maar laten zich ‘al snackend’ door de nieuws-apps informeren. Diepgang, kwaliteit en ons concentratievermogen zijn het slachtoffer. En intussen wordt de oude garde, inclusief journalistieke waarden, rustig wegbezuinigd.
Oude mensen die zeggen dat jonge mensen naar de verdoemenis gaan, erg vernieuwend is het niet. Gelukkig was daar ook de hoofdredacteur van NU.nl, om te vertellen dat zijn redactie gericht is op snelheid, maar nog steeds haar feiten checkt. De toegenomen vindbaarheid van bronnen en getuigenissen maakt dat misschien zelfs makkelijker. Bovendien lijkt het snacken niet eens zo ongezond. Het online dieet bestaat weliswaar uit een mix van leuke en ernstige berichten, maar bij NU.nl wordt Syrië heus niet weggehouden ten behoeve van een veelbekeken kattenfilmpje. Nieuws en nieuwsgebruiker weten elkaar nog steeds te vinden.
Later op de avond demonstreerde een senior editor van de BBC hoe dit werkt, en welke rol de gevestigde media erin speelt. De autoriteit die de BBC in haar lange bestaan heeft verworven blijkt een kracht in de veelstemmige informatiestroom. Eigen onderzoek liet zien dat het publiek op cruciale momenten naar de BBC keert voor bevestiging. Zo vond er vorig jaar een zogenaamde aanslag plaats in Londen, waarbij mensen door de straat renden en twitter ontplofte van de geruchten. Elk medium had een livestream geopend, behalve de BBC, want feitelijk was er nog niets gebeurd. En inderdaad, achteraf bleek de oproer slechts een paniekgolf te zijn. De senior editor meende dat men het publiek meer moet vertrouwen, want zij speuren zelf de stromen door.
Media-innovatie-deskundige Elger van der Wel gaf een Nederlands voorbeeld van deze actieve houding onder nieuwsgebruikers. Een project van de NOS om nieuws te brengen aan middelbare scholieren liet zien dat korte items via Instagram aanzetten tot een betere geïnformeerdheid. Bijkomend voordeel is de levendige discussie op het platform. De korte en niet-gemodereerde reacties hebben natuurlijk hun nadelen, maar de participatie maakt menig ingezonden krantenbriefredacteur jaloers.
In de informatiestroom zijn gevestigde media onverminderd belangrijk om een basis van feiten te construeren. Het zijn de daaruit vloeiende vormen die veranderen. Per saldo worden ze misschien zelfs scherper en creatiever. Op de avond vertelde de hoofdredacteur van het Rotterdamse Vers Beton over dit in 2011 opgerichte online tijdschrift. Voorheen was er geen medium dat regionaal nieuws en hedendaagse issues op de stad zelf betrok. Nu is er een plek waar journalisten samen met een nieuw publiek de lokale ontwikkelingen onderzoeken.
Hebben nieuwsgebruikers werkelijk alle diepgang en concentratie verloren? Nee, het lijkt vooral een bewering van de oude garde, wiens taken zijn drooggevallen toen de informatie verder stroomde. Voeg er een traditioneel wereldbeeld aan toe en ze staan tegenover een vrijwel lege zaal te verkondigen dat iedereen een ‘snacker’ is. happyChaos was daarom blij met de verhalen van de andere sprekers, over de succesvolle nieuwe stromen waar het publiek vol vertrouwen op aan het surfen is.
Door: Chiem van Straaten
Wil jij ook schrijven, organiseren, of debatteren bij happyChaos? Stuur dan nu een mail naar bestuur@happychaos.nl en kom een keertje langs.